در ابتدای بحث به این موضوع می پردازیم که منظور از مهارتهای زندگی چیست ؟
مهارت های زندگی شامل توانایی هایی است که در روبرو شدن با مسائل و چالش‌های زندگی باید به کار بگیریم و بتوانیم رفتار مطلوب و مثبتی با خود، محیط و دیگران داشته باشیم ؛اما نکته قابل توجه این است که مهارت ها در اثر مداومت و تکرار در عمل تثبیت و مفید قائل می‌شوند به عنوان مثال زمانی که کودک به طور مداوم در شرایط مختلف از راهکارهای مقابله با استرس استفاده کند پس از مدتی می‌تواند در این زمینه به مهارت برسد و با آرامش موقعیت‌های پراسترس را پشت سر بگذارد.
مهارت های زندگی بر چهار محور استوار می باشدکه شامل موارد زیراست :
۱.یادگیری و کسب اطلاعات و دانش
۲. یادگیری و به کار گیری
۳. یادگیری و بهتر زیستن
یادگیری در کنار دیگری و باهم بهتر زیستن
مهارتهای زندگی از سوی سازمان جهانی بهداشت شامل موارد زیر است:
۱- توانایی تصمیم‌گیری
۲- توانایی حل مسئله
۳- توانایی تفکر خلاق
۴- توانایی تفکر نقادانه
۵- توانایی برقراری رابطه مؤثربا دیگران
۶- توانایی برقراری روابط بین فردی سازگارانه
۷- توانایی خودآگاهی
۸- توانایی همدلی با دیگران
۹- توانایی رویارویی باهیجان‌ها(غم، خشم، شادی، …)
۱۰- توانایی رویارویی بااسترس
تقسیم بندی مهارت های زندگی بر اساس سال ۲۰۲۱ در تصویر زیر قابل مشاهده است :
ضرورت آموزش مهارت های زندگی توجه به اهداف را دوچندان می‌کند به همین دلیل می توان اهداف آموزش مهارت های زندگی را به این صورت بیان کرد :
الف) افزایش بهداشت روان و پیشگیری اولیه از آسیب‌های اجتماعی
ب) توانمند کردن افراد
ج) تحقق و به فعلیت رساندن توانایی های بالقوه و انطباق با تغییرات زندگی
حال که با معنای مهارت های زندگی و اهداف آن آشنا شدیم می خواهیم ضرورت یادگیری مهارت های زندگی در کودکان را بررسی کنیم :
ابتدا باید توجه کرد که این موضوع در کودکی اهمیت ویژه ای دارد زیرا دوران کودکی پایه و اساس یادگیری بسیاری از رفتارها در دوران نوجوانی و بزرگسالی است همچنین یک فرصت طلایی برای یادگیری و آموزش به کودکان به شمار می رود پس می‌توان گفت باید مهارت های زندگی را به کودکان آموخت تا بتوانند زندگی بهتر و لذت بخش تری را تجربه کنند.
زمانی که یک کودک نسبت به مهارت های زندگی آگاهی نداشته باشد در دوران کودکی و دوران چالش‌برانگیز نوجوانی دچار شکست ها و ناراحتی ها و….. میشود و توانایی کنترل آنها را ندارد در نتیجه دوران مطلوبی را سپری نمی کند و ممکن است عواقب خوبی در بزرگسالی به دنبال نداشته باشد.
به مثال های زیر توجه کنید:
* نوجوان ۱۵_ ۱۶ ساله ای که می‌خواهد انتخاب رشته انجام دهد و برای ورود به مقطع جدید بین۵و۶ رشته سردرگم است و در نهایت با یک انتخاب اشتباه زندگی آینده خود را تحت تاثیر قرار می دهد این عدم توانایی نتیجه ی نداشتن مهارت تصمیم گیری است اگر این فرد در کودکی توسط والدین یا مدرسه آموزش دیده بود می‌توانست تصمیم و انتخاب بهتری داشته باشد.
* کودکی که در مدرسه پیش دبستانی و به طور کلی در اجتماع نتواند تعامل خوبی با دیگر بچه‌ها برقرار کند و توانایی پیدا کردن دوست را نداشته باشد می توان نتیجه گرفت این کودک مهارت برقراری رابطه موثر با دیگران را ندارد در نتیجه دچار مشکل شده است با توجه به مثال قبلی همانطورکه در کودکی عدم نداشتن این مهارت باعث اختلال در ارتباطات او شده در بزرگسالی و نوجوانی نیز نتایج خوبی را به همراه نخواهد داشت.
پس می‌توان به این نتیجه رسید که والدین باید توجه ویژه‌ای نسبت به آموزش مهارت های زندگی به کودکانشان داشته باشند تا کودکان با کسب مهارت های مختلف در موقعیت‌های گوناگون بهترین عملکرد را داشته باشند و با انجام مداوم این مهارت ها بتوانند در بزرگسالی زندگی خوبی را برای خود رقم بزنند و الگویی برای دیگران باشند.
آخرین دیدگاه‌ها